ترمیم زخم‌ دیابت و اثر انواع پانسمان بر آن

ترمیم زخم دیابت

دیابت باعث ایجاد اختلال در تولید انسولین یا سبب حساسیت بدن به انسولین می‌شود.

 انسولین هورمونی است که به سلول‌ها اجازه می‌دهد گلوکز را از جریان خون دریافت کرده و برای انرژی مصرف کنند؛ این اختلال در تولید یا جذب انسولین، مدیریت سطح قند خون را برای بدن دشوارتر می‌کند.

هنگامی که قند خون به طور دائم بالا باقی بماند عملکرد گلبول‌های سفید را مختل می‌کند؛ گلبول‌های سفید در عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش اساسی دارند و هنگامی‌که گلبول‌های سفید قادر به عملکرد صحیح نباشند، توانایی بدن در مقابله با باکتری‌ها و بستن زخم‌ها کاهش می‌یابد.

افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده ممکن است دچار ضعف در گردش خون شوند؛ با کاهش سرعت گردش خون، خون آهسته‌تر حرکت می‌کند و باعث می‌شود انتقال مواد مغذی به زخم‌ها برای بدن مشکل‌تر شود در نتیجه زخم‌ها به آرامی بهبود یافته یا ممکن است به هیچ وجه بهبود نیابد.

دیابت همچنین می‌تواند باعث نوروپاتی (آسیب عصبی) شود که بر روی بهبود زخم نیز تأثیر می‌گذارد.

قند خون کنترل نشده می‌تواند به اعصاب آسیب رسانده و حس را در منطقه از بین ببرد، این امر ممکن است بدان معنی باشد که مبتلایان به دیابت که در پای خود دچار آسیب‌دیدگی می‌شوند گاهی اوقات از آسیب وارده آگاه نباشند.

اگر فرد از آسیب وارده آگاه نباشد، ممکن است به دنبال درمان نرود و همین باعث بدتر شدن زخم شود؛ ترکیبی از بهبودی آهسته و کاهش احساس در ناحیه آسیب دیده به طور قابل توجهی خطر عفونت را افزایش می‌دهد.

دیابت طولانی مدت بهبود زخم را مختل کرده و در نتیجه برای زخم‌های مزمن غیر التیام یافته عوارض ایجاد می‌کند. دوره درمان بیماری زخم دیابتی طولانی است و به دلیل پیچیدگی آن هزینه درمان قابل توجهی دارد.

برای اطمینان از کاهش درد بیماران، افزایش کیفیت زندگی و سرعت بخشیدن به بهبود زخم، به تکنیک‌های درمانی مؤثر فوری نیاز است.

انواع پانسمان مناسب زخم های دیابتی

برای بهبود زخم دیابت، باید به برداشتن بافت مرده و محافظت از زخم در برابر باکتری‌های عامل عفونت توجه شود؛ معمولاً برای کمک به بهبودی بدن از پانسمان استفاده می‌شود که نوع پانسمان و دفعات تعویض آن توسط پزشک با اعمال و تغییرات انجام شده توسط پرستاران سفارش می‌شود.

در بسیاری از بیماران مبتلا به زخم دیابت که به طور مشابه به آن‌ها زخم‌های فشاری یا زخم‌های پوستی هم گفته می‌شود، هنگامی که کارکنان مسئول مراقبت از آن‌ها دستورات پزشکی را در رابطه با تعویض پانسمان انجام نمی‌دهند، آسیب بیشتری می‌بینند؛ اگر پانسمان‌ها طبق دستور پزشک تعویض نشوند، بهبود زخم ممکن است به تاخیر بیفتد و شاید عفونی شود.

پانسمان‌های زخم، مانند پانسمان‎ هیدروژل، پانسمان‌ جذبی، آلژینات ‌ها و ضد میکروب‌ ها برای کمک به بهبود زخم‌های آسیب دیده طراحی و اعمال می‌شوند.

هیدروکلوئیدها و هیدروژل ها:

پانسمان زخم هیدروژل یکی از امیدوارکننده ترین مواد در مراقبت از زخم است، ژلاتین یک ماده اولیه بسیار مقرون به صرفه برای ساخت پانسمان هیدروژل زخم دیابتی است. یک آدنین به دلیل ساختار مولکولی منحصر به فرد خود می‌تواند با تشکیل پیوندهای هیدروژنی و کمپلکس‌های فلزی با اجزای مادی، چسبندگی ایجاد کند.

پانسمان هیدروکلوئیدی دارای خواص ژل مانند هستند و مایعات را از زخم جذب می‌کنند. از آنجا که پانسمان هیدروکلوئیدی یک سد ضد رطوبت را تشکیل می‌دهد اغلب برای بیماران بی‌اختیاری استفاده می‌شود زیرا می‌توانند ادرار و مدفوع را از زخم‌های در حال بهبود دور نگه‌دارند. هیدروکلوئیدها باید در زخم غیرعفونی استفاده شوند.

یک پزشک باید فرکانس تعویض پانسمان هیدروژل را تعیین کند؛ به طور کلی پانسمان هیدروژل از ۲ تا ۷ بار در هفته تعویض می‌شوند.

دوپینگ Cu2+ در هیدروژل مشتق شده از ژلاتین و آدنین نه تنها یکپارچگی هیدروژل را برای جلوگیری از عفونت زخم تضمین می‌کند، بلکه به هیدروژل دارای قابلیت رگ‌زایی و ضد باکتریایی می‌دهد که می‌تواند به بهبود زخم دیابتی کمک کند؛ با این حال، چنین هیدروژل‌های چند منظوره هنوز کشف نشده‌اند.

در نتیجه آزمایشاتی که توسط یک تیم پزشکی انجام شده است روشن گردید که چسب آماده شده در پانسمان زخم هیدروژل ضد باکتری GelMA/AA/Cu در تسهیل بازسازی زخم پوست دیابتی موفق بوده است.

پزشکان تاکید کردند که این هیدروژل ها مواد امیدوارکننده‌ای برای بهبود زخم‌های دیابتی هستند.

انواع متداول پانسمان هیدروکلوئید و هیدروژل عبارتند از: تگاگل، بیولکس، کاراسورب، پوریلون، هیدروژل ترمیم کننده، درماسین، درماگران، کوراسول، ریستور، نوژل، کورافیل، اسکینگریتی، پانوپلکس.

پانسمان جذبی

این پانسمان‌ها مستقیماً روی زخم یا روی سایر پانسمان‌های اولیه اعمال می‌شوند. پانسمان جذبی برای حذف زهکشی زخم که ممکن است مانع از بهبودی شود، در نظر گرفته شده است. اکثر پانسمان‌های جذبی به صورت روزانه تعویض می‌شوند با این حال، تخلیه بیش از حد از زخم ممکن است نیاز به تعویض پانسمان مکرر داشته باشد.

انواع متداول پانسمان های جذبی عبارتند از: Medipore، Silon Dual Dress، Aquacel Hyrofiber Combiderm، Absorbtive Border، Multipad Soforb، Iodoflex، Tielle، Telefamax، Tendersorb، Mepore و Exu-dry.

 آلژینات

آلژینات ها پانسمان‌هایی هستند که از الیاف به طور کامل یا جزئی از جلبک دریایی یا جلبک ساخته شده‌اند. آلژینات ها زهکشی زخم را جذب می‌کنند و یک سد ژل مانند روی زخم ایجاد می‌کنند که محیط مرطوب را برای کمک به بهبود زخم تضمین می‌کند. آلژینات‌ ها معمولاً در درمان زخم‌های بستر عمیق استفاده می‌شوند، زیرا اجازه می‌دهند زخم‌ها حتی با پانسمان‌های موجود در زخم بهبود یابند.

انواع متداول آلژینات ها عبارتند از: Algicell، Algisite، Carrasorb، Curasorb، Dermacea، Dermaginate، fybron، Gentell، Kaltostat، Kalginate، Maxorb، Silvercell، Sorbsan، Seasorb، Tegagen.

ضد میکروب

 ضد میکروب به پانسمان‌هایی گفته می‌شود که حاوی محصولات ضد باکتری یا کرم‌های ضد باکتری هستند که برای کاهش یا از بین بردن باکتری‌های زخم استفاده می‌شوند؛ قبل از استفاده از داروهای ضد میکروبی، پزشک ابتدا باید تشخیص دهد که آیا زخم عفونی شده است یا خیر.

زخم را می‌توان با انجام کشت برای عفونت آزمایش کرد؛ در برخی شرایط که ممکن است بیمار در معرض خطر ابتلا به عفونت باشد، پزشک ممکن است داروهای ضد میکروبی را به عنوان یک اقدام پیشگیرانه تجویز کند.

انواع رایج ضد میکروب عبارتند از: Tegaderm، Amerigel، Anasept، Silverton، Contreet، Aquacel، Silverderm، Algidex، Colactive، Kerlix، Tefla، Arglase، Maxorb، Optifoam، Acticoat.